به نقل از «آنا»

جایگاه سلامت معنوی در جهان؛ وجه درمانی یا آرامش بخش؟

تاریخ انتشار: ۱۸ فروردین ۱۴۰۳ | کد خبر: ۴۰۰۷۳۰۵۸

مینو اسدی زندی، در گفتگو با خبرنگار علم و فناوری آنا در رابطه با جایگاه سلامت معنوی گفت: از گذشته ارتباط مشخص و واضحی بین طب و دین وجود داشته است، پس از رنسانس گرایش شدیدی به پوزیتیوسم و تجربه‌گرایی به وجود آمد. از سوی دیگر در کنار تحریف‌هایی که در یکسری ادیان و مذاهب به وجود آمده بود یک نوع دین‌زدایی رخ داد و بسیاری را به این سو سوق داد که تنها از طریق علم، مشکلات بشری را حل کنند، دهه‌ها و صده‌های مختلفی از این دوران گذشت و امروز که ما در دوران پسا مدرن هستیم یکسری خلأ‌هایی در جهان بروز پیدا کرده که از آن به عنوان به خلأ‌های معنوی یادکردند و موجب شد تا بسیاری از صاحب‌نظران در جهان دوباره به سمت معنویت سوق پیدا کنند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وی افزود: علی‌رغم دهه‌ها و صده‌ها دین‌زدایی از علم مشاهده شده بود که بسیاری از افراد همچنان به نقش دین باور داشتند. در سال ۱۹۷۹ دو دانشمند به نام راسل و عثمان به سازمان جهانی بهداشت پیشنهاد دادند تا بُعد معنویت را به سایر ابعاد سلامت اضافه کنند. این پیشنهاد در اجلاس ۳۶ این سازمان بررسی و در اجلاس ۳۷ معنویت به عنوان بخش جدایی ناپذیر سیاست کشور‌ها پذیرفته شد. پس از آن سازمان بهداشت جهانی تأکید کرد که معنویت می‌تواند برای افراد معتقد به این موضوع اثرات التیام بخشی داشته باشد. با این حال سازمان جهانی بهداشت هیچگاه سلامت معنوی را به عنوان بعدی از ابعاد سلامت به رسمیت نشناخت و تنها ایران است که معنویت را در کنار سلامت جسمی، روانی و اجتماعی به عنوان بعد چهارم سلامت می‌شناسند و در بسیاری از کشور‌ها بر التیام بخشی باور‌های معنوی تأکید می‌شود.

اسدی زندی ادامه داد: سازمان جهانی بهداشت تأثیر معنویت را انکار نکرد، اما از نظر دادن در رابطه با نحوه سازوکار معنویت بر سلامت پرهیز کرد. این پرهیز به این دلیل بود که معنویت موضوعی است که ریشه‌های عمیق فرهنگی در جوامع داشته و به این دلیل هر کشوری با توجه به شرایط خود و سازوکار‌های فرهنگی می‌تواند بر روی آن کار کنند. با این حال سازمان جهانی بهداشت بر این مسأله تأکید کرد که انسان‌ها موجوداتی بوده که باید نیاز‌های معنوی آنها در مراکز بهداشتی مورد توجه قرار بگیرد. در حمایت از این موضوع انجمن بین‌المللی پرستاران بیانیه داد و نشست‌های بانکوک و کپنهاگ بر آن تأکید شد.

وی تأکید کرد: اگرچه واژه سلامت معنوی در وجود دارد، اما یک بعد از ابعاد سلامت نیست و دستورالعمل خاص جهانی برای آن وجود ندارد. ما در معنویت به امور غیر مادی توجه داریم، این مفهوم غیر مادی یک نوع نیروی برتر است که برای برخی از افراد ممکن است خدا نباشد، اما برای ما موحدین، خداوند یگانه است؛ بنابراین معنویت برای افراد متفاوت است و در واقع ما یک طیف معنویت داریم که یک سر آن معنویت دینی و سر دیگر طیف، معنویت سکولار است، وقتی هم که می‌خواهیم سلامت معنوی را تبیین کنیم آن را باید یک طیف ببینیم که یک سوی آن سلامت معنوی دینی و سوی دیگر سلامت معنوی سکولار است که هر یک شاخص‌های مختلفی دارند.

برخی می‌گویند که معنوی هستند، اما معنوی نیستند برای این افراد معنویت با مذهب یکی نیست برای این افراد معنویت یک پدیده بوده و مذهب پدیده دیگر و حتی معنویت می‌تواند عام‌تر بوده و مذهب را نیز شامل شود. در دیدگاه‌های سکولار هم که قائل به این هستند که مذهب به هیچ عنوان نباید در شئونات سیاسی و اجتماعی دخالت داشته باشند معنویت را قبول دارند.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه ما معنویت گرایی‌ها متفاوتی در جهان داشته و در آن ممکن است برخی از کار‌ها که از نظر ما غلط هست نیز انجام می‌شود تا به زعم آنها موجب آرامش شود، گفت: سلامت معنوی دارای رویکرد‌های متفاوتی است که این یک نکته حساس و مهمی بوده و بر همین اساس نباید سلامت معنوی را یک موضوع جهانشمول بدانیم. من مسلمان در پارادایم اسلام می‌توانم در رابطه با سلامت معنوی با رویکرد‌های اسلامی وشواهد دینی برای تمام مسلمانان حرف بزنم، اما دیدگاه‌های مسیحی برای من کاربرد ندارند. مثلا دیدگاه‌ها و روش‌های مسیحی کارل گوستاو یونگ در سلامت معنوی برای مسلمانان کاربرد ندارد.

وی ادامه داد: من در ایران هستم و بر اساس دیدگاه‌های دین اسلام در مورد سلامت معنوی تئوری پردازی کرده‌ام و این نظریه برای تمام مسلمانان جهان قابل استفاده است. دیدگاه‌های ما بر اساس چهارچوب مذهب و فرهنگی که داخل آن کار کردیم و برای افراد داخل آن مذهب و آن فرهنگ کاربردی است.

او با بیان اینکه معنویت ما را به یک منبع فوق انسانی که خدواند متعال است وصل می‌کند، گفت: این منبع بر اساس باور ما از یک قدرت نامحدودی داشته که هم خالق بوده و هم پرورش دهنده است، حکمت دارد، ارحم و راحمین، مهربان و شفا دهنده است. وقتی افراد چنین اعتقادی در باور‌های معنوی خود پیدا می‌کنند، دلبستگی به این منبع موجب ایجاد ذخایر معنوی در این افراد می‌شود، این باور موجب اثری مانند اثر دارونمایی شده و کسی نمی‌تواند منکر آن شود.

اسدی زندی بیان بیان کرد:همچنین وقتی اعتقاد به معنویت داشته باشیم آرامش در ما به وجود می‌آید، سلامت معنوی بر روی سیستم عصبی مرکزی و محیطی، غدد درون ریز و سیستم ایمنی بدن تأثیر مثبت می‌گذارد. در واقع کسانی که باور معنوی دارند، چون دارای آرامش بیشتری دارند این آرامش موجب سلامت روان در آنها و در پی آن ارتقای سلامت جسمی آنها می‌شود، مثلا افرادی که دارای سلامت معنوی هستند چنانچه میکروبی به بدن آنها حمله کرد سیستم ایمنی آنها ممکن است فعالتر عمل کند یا اینکه اگر تحت استرس قرار بگیرند تعادل هرمونی آنها دیرتر به هم بخورد یا اینکه در شرایط استرس عدم تعادل غدد درون‌ریز به وجود نیاید.

وی تأکید کرد: دیدگاه علم روز می‌گوید وقتی کسی که سلامت معنوی داشته باشد، دیرتر بیمار شده و اگر هم بیمار شد زودتر بهبود پیدا می‌کند. ما این نظر را در معنویت‌های دینی قبول داریم که باور به خداوند موجب سلامت روان شده و در پی آن به سلامت جسمی نیز کمک می‌شود. این نکته را نیز باید مد نظر داشت که در باور ما وقتی به درگاه خداوند دعا می‌کنیم، قضا و قدر نیز تغییر می‌دهیم و این دعا اثر درمانی و شفا بخشی دارد. ما اثر روانی و جسمی را از معنویت پذیرفته و از سوی دیگر باور داریم که ارتباط ما با خداوند خود اثر شفا بخشی دارد و او خود شفا دهنده است.

انتهای پیام/

منبع: آنا

کلیدواژه: سلامت معنوی سلامت معنویت مذهبی اسلام سازمان جهانی بهداشت سلامت معنوی دیدگاه ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ana.press دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «آنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۴۰۰۷۳۰۵۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تأمین سلامت افراد مهم‌ترین رکن پیشرفت جامعه‌

 شیوا شبدینی   بیان کرد: آخرین روز سلامت «خانواده، غذای سالم و ورزش همگانی» عنوان یکی از روزهای «هفته سلامت» است، در این نام‌گذاری به طور ویژه اهمیت خانواده به‌عنوان اولین پایگاه آموزشی در زمینه‌های تغذیه سالم و ورزش همگانی پیش از ورود به جامعه موردتوجه قرار گرفته است.

وی افزود: یک خانواده سالم، با ایجاد فرهنگی از آگاهی درباره سلامت، این امکان را به اعضایش می‌دهد که بهترین تصمیم‌ها را در خصوص سلامتی خودشان بگیرند، آموزش‌های مرتبط با تغذیه سالم، مراقبت از بدن و روح و تدابیر پیشگیری از بیماری‌ها، بخشی از این فرهنگ سلامت در خانواده هستند که به بهبود کیفیت زندگی افراد کمک می‌کنند.

پزشک مرکز سلامت تصریح کرد: باتوجه‌به افزایش چندبرابری چاقی در چند دهه اخیر و به‌تبع آن افزایش کم‌سابقه موارد ابتلا به بیماری‌های مرتبط با آن نظیر کبد چرب و دیابت، تغذیه سالم و ورزش همگانی که از عوامل اصلی پیشگیری از چاقی هستند بیش از گذشته موردتوجه قرار گرفته و بر نقش و اهمیت خانواده و به طور ویژه مادر خانواده به‌عنوان اولین مروج این سبک زندگی سالم تأکید شده است.

وی یادآور شد: تهیه غذای سالم یکی از ارکان اصلی سلامت هر فرد به شمار می‌رود و تصور من بر این است که بانوان نقش اصلی را در این زمینه عهده‌دار هستند. اگر بتوانیم مادران و خانم‌های خانه‌دار را در زمینه تغذیه سالم آموزش دهیم شاید گام بزرگی در این زمینه برداریم، در درجه اول آموزش به خانواده اهمیت دارد و محل دیگری که فرد به آن وارد می‌شود مهدهای کودک و مدارس هستند، پس در مرحله بعد تمرکز اصلی باید روی آموزش در مهدهای کودک و مدارس باشد.

شیوا شبدینی در ادامه تشریح کرد: دیگر مراکزی که می‌توانیم آموزش‌ها را در آن‌ها آغاز کنیم، محل‌های کار و ادارات هستند، بارها دیده شده که غذاهایی که برای کارمندان تهیه و طبخ می‌شود از کیفیت خوبی برخوردار نیستند، اکنون اکثر افراد ناگزیرند غذا را یا در محل کار بخورند یا از طریق رستوران‌های اطراف محل کار خود تهیه کنند. اگر غذاهایی که ادارات، سازمان‌ها و ارگان‌ها برای کارکنان خود در نظر می‌گیرند غذای سلامتی باشد، سلامت کارمندان نیز تضمین می‌شود.

وی اظهار کرد: خیلی‌ها بر این باورند که پیروی از یک رژیم غذایی اصولی و سلامت هزینه‌های زیادی دارد، اما اگر واقعاً کلاه‌خود را قاضی کنیم متوجه می‌شویم که بدن ما در طول هفته‌ها و ماه‌ها چقدر مواد غذایی ناسالم مانند انواع شیرینی‌ها، تنقلات، چیپس و پفک و انواع نوشابه‌های شیرین و آب‌میوه‌های صنعتی دریافت می‌کند، اگر از مصرف این غذاها و تنقلات ناسالم پرهیز کنیم می‌توانیم هزینه‌ای را که پیش‌تر صرف این غذاها می‌کردیم، به تهیه مواد غذایی سالم اختصاص دهیم.

شبدینی خاطرنشان کرد: مورد دیگری که دیده می‌شود کم‌تحرکی است، ساعات خیلی طولانی حضور در ترافیک سنگین شهری باعث می‌شود افراد تحرک کمی داشته باشند، کم‌تحرکی عامل بروز بسیاری از بیماری‌ها از جمله کبد چرب، بیماری‌های قلبی عروقی و مشکلات اسکلتی (استخوانی) است.

وی افزود: اگر بتوانیم در کنار تغذیه سالم حداقل روزانه ۲۰ تا ۳۰ دقیقه زمان به فعالیت ورزشی اختصاص دهیم و در آخر هفته‌ها به همراه خانواده ورزش‌های خیلی ساده مانند رفتن به پارک‌ها، کوهستان و بازی‌های گروهی را مدنظر قرار دهیم تا حد زیادی از بیماری‌های کبد چرب و دیابت که روند ابتلا به آن‌ها آن با سرعت بسیار بالایی در حال افزایش است، می‌توانیم پیشگیری کنیم.

باشگاه خبرنگاران جوان سیستان و بلوچستان زاهدان